Ôn thi công chức là quá trình không hề dễ dàng, đặc biệt khi phải đối mặt với hàng loạt văn bản pháp luật khô khan và phức tạp. Nhiều người khi học luật thường cảm thấy như đang “đắm chìm” trong những điều khoản, quy định tưởng như rất xa rời cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, cách học luật hiệu quả nhất không phải là học thuộc lòng từng câu chữ mà là lồng ghép các kiến thức cá nhân vào nội dung của luật. Bởi vì, luật không phải là thứ được tạo ra một cách tùy tiện, mà nó sinh ra từ thực tế đời sống và rồi từ thực tế, nó được điều chỉnh và bổ sung. Nếu chỉ học luật mà không biết áp dụng vào thực tiễn, việc học sẽ trở nên khô khan, thậm chí kém hiệu quả.
Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ với các bạn cách lồng ghép kiến thức cá nhân và thực tế vào quá trình ôn thi công chức, cùng với một số ví dụ minh họa để bạn có thể áp dụng ngay vào thực tế.
1. Tại sao phải lồng ghép thực tế vào học luật khi ôn thi công chức ?
Hệ thống pháp luật của Việt Nam là một bộ công cụ phức tạp và đa dạng, với hàng loạt các luật, bộ luật, nghị định và thông tư điều chỉnh mọi mặt của đời sống xã hội. Tuy nhiên, thực chất của mọi quy định pháp luật đều là nhằm điều chỉnh hành vi của con người trong thực tế, từ quyền công dân đến trách nhiệm của các cơ quan nhà nước.
Luật pháp sinh ra từ những yêu cầu thực tế của xã hội. Mỗi quy định trong luật đều nhằm giải quyết một vấn đề cụ thể mà xã hội gặp phải, và khi xã hội thay đổi, pháp luật cũng phải điều chỉnh cho phù hợp. Vì vậy, việc lồng ghép các kiến thức thực tế vào quá trình học luật không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của pháp luật mà còn làm cho quá trình học trở nên thú vị hơn.
Ví dụ, khi học Bộ luật Lao động, nếu bạn chỉ học các điều khoản về quyền lợi của người lao động và nghĩa vụ của người sử dụng lao động, bạn có thể dễ dàng cảm thấy nội dung rất trừu tượng. Nhưng khi liên hệ với chính công việc của bạn hoặc người quen – từ chế độ làm thêm giờ, chế độ bảo hiểm đến các vấn đề về hợp đồng lao động – bạn sẽ thấy các điều khoản đó trở nên sống động và dễ hiểu hơn.
2. Lồng ghép thực tế vào Hiến pháp và các luật cụ thể khi ôn thi công chức
Để minh họa cho ý tưởng này, mình sẽ đưa ra một vài ví dụ về cách lồng ghép thực tế vào nội dung của các điều luật và Hiến pháp.
a. Hiến pháp 2013 – Quyền con người và quyền công dân
Trong Điều 14 của Hiến pháp 2013, quy định rằng: “Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật.”
Nếu chỉ học lý thuyết, bạn có thể thấy điều này đơn giản là một quy định chung chung. Tuy nhiên, khi bạn áp dụng vào thực tế, bạn sẽ thấy rằng các quyền con người và quyền công dân như quyền tự do ngôn luận, quyền được bảo vệ danh dự và nhân phẩm, hay quyền tiếp cận thông tin là những quyền mà bạn và người xung quanh vẫn đang sử dụng hàng ngày.
Ví dụ: Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm có thể được áp dụng trong trường hợp nếu bạn hoặc người thân bị xâm phạm danh dự trên mạng xã hội. Hiểu rõ quy định pháp luật giúp bạn biết cách bảo vệ mình theo đúng trình tự pháp lý, đồng thời giúp bạn dễ dàng nhớ được quy định này hơn.
b. Bộ luật Lao động 2019 – Quyền lợi của người lao động
Một ví dụ khác đến từ Bộ luật Lao động 2019, trong đó quy định rất chi tiết về các quyền lợi của người lao động, như chế độ nghỉ phép, lương thưởng, giờ làm việc và chế độ bảo hiểm.
Khi học luật này, nếu chỉ học lý thuyết, bạn có thể khó nắm bắt được hết các chi tiết. Nhưng nếu bạn liên hệ với chính công việc của mình, chẳng hạn như: “Mình được nghỉ bao nhiêu ngày phép trong một năm?”, “Công ty mình đã đóng đầy đủ bảo hiểm chưa?”, bạn sẽ hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình, và những quy định này sẽ không còn là những điều khoản khô khan nữa.
c. Luật Giao thông đường bộ – Ý nghĩa của quy định thực tế
Luật Giao thông đường bộ là một ví dụ điển hình về việc lồng ghép thực tế vào học luật. Hầu hết chúng ta đều tham gia giao thông hàng ngày, nhưng liệu chúng ta có thực sự hiểu rõ những quy định trong luật này?
Ví dụ: Khi bạn học về quy định đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, bạn có thể đơn thuần hiểu rằng đây là một quy định để tuân thủ. Nhưng khi nhìn từ góc độ thực tế, bạn sẽ thấy rằng quy định này sinh ra từ yêu cầu bảo vệ tính mạng và an toàn cho người tham gia giao thông, bởi vì các vụ tai nạn xe máy là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam. Như vậy, việc liên hệ với thực tế sẽ giúp bạn không chỉ hiểu mà còn cảm thấy đồng thuận và nhớ lâu hơn quy định này.
3. Mẹo lồng ghép thực tế vào quá trình ôn thi công chức
Để giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lồng ghép kiến thức cá nhân vào học luật, mình xin chia sẻ một số mẹo nhỏ sau:
- Tìm ví dụ thực tế xung quanh bạn: Khi học một điều luật, hãy suy nghĩ xem có tình huống nào trong cuộc sống của bạn có thể áp dụng luật đó không. Ví dụ, nếu bạn đang học về Luật Dân sự, hãy nghĩ đến những lần bạn cho ai đó vay tiền, hoặc đã từng gặp phải trường hợp tranh chấp hợp đồng.
- Theo dõi tin tức và các vụ án: Pháp luật không chỉ là lý thuyết, nó còn là những gì đang diễn ra hàng ngày trong đời sống xã hội. Theo dõi các vụ án hoặc các bản tin pháp luật sẽ giúp bạn thấy được cách luật được áp dụng vào thực tế.
- Tham gia các diễn đàn thảo luận: Tham gia vào các nhóm học tập hoặc diễn đàn pháp luật có thể giúp bạn thảo luận và hiểu rõ hơn về cách luật được áp dụng vào thực tiễn.
4. Lời kết
Việc ôn thi công chức không chỉ dừng lại ở việc học thuộc lòng các quy định pháp luật mà còn đòi hỏi bạn phải biết cách liên hệ và lồng ghép thực tế vào quá trình học. Luật pháp được sinh ra từ thực tế và nhiệm vụ của chúng ta là phải hiểu rõ mối quan hệ đó để nắm bắt kiến thức một cách tốt nhất. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn có cách học luật thú vị và hiệu quả hơn, đồng thời áp dụng tốt vào quá trình ôn thi công chức.
Chúc bạn ôn thi thành công! Nếu có bất kỳ thắc mắc hay kinh nghiệm muốn chia sẻ, đừng ngần ngại để lại bình luận nhé!
Hệ thống ôn thi của Ôn thi Công chức Toàn quốc